Voorwoord
De Raad voor Cultuur kijkt terug op een vruchtbaar jaar, waarin hard gewerkt is aan diverse adviezen die gericht zijn op een wendbare en weerbare cultuursector in de toekomst.
Hoe cultuur meer van en voor iedereen te maken? Met deze vraag is de raad in 2023 aan de slag geweest. De raad heeft hierbij het veld nadrukkelijk betrokken en van de creativiteit uit de culturele en creatieve sector gebruikgemaakt. In totaal hebben zo’n vierhonderd mensen uit de sector meegewerkt of inbreng geleverd. In januari 2024 volgde de presentatie van het advies ‘Toegang tot cultuur; op weg naar een nieuw bestel in 2029’.
Begin 2023 adviseerde de raad over het aanvraag- en beoordelingsproces voor de Culturele basisinfrastructuur 2025-2028. Hieruit vloeiden logischerwijze de voorbereidingen voor dit proces uit voort, zodat culturele instellingen medio 2024 duidelijkheid krijgen over landelijke cultuursubsidiestromen in de periode 2025-2028.
Een derde toekomstgericht advies ging over duurzaamheid. Dit advies is tot stand gekomen op eigen initiatief van de raad. De cultuursector kan zijn verbeeldings- en veranderkracht inzetten voor de eigen verduurzaming en die van Nederland als geheel. Daar ligt een grote kans voor Nederland.
Uiteraard hield de raad intussen ook steeds de vinger aan de pols bij belangrijke ontwikkelingen rond de publieke omroepen. Zo was samenwerking tussen lokale, regionale en landelijke omroepen steeds onderwerp van gesprek tijdens de diverse werkbezoeken van de raad. In 2023 waren verder twee belangrijke onafhankelijke commissies rond de omroepen aan het werk.
Als raad brachten we ook in 2023 regelmatig werkbezoeken aan diverse regio’s om verbinding te leggen met de makers, instellingen en bestuurders. Die bezoeken laten ons steeds weer zien hoe elke regio een eigen accent weet te zetten en zo iets eigens toevoegt aan het grotere geheel.
Wat telkens weer opvalt is dat cultuur zoveel is meer dan een product. Iedereen houdt van kunst en cultuur. Iedereen geniet van muziek, dans, lezen, film. Mensen spelen samen in fanfares en amateurgezelschappen, gaan naar musea. Het geeft kleur aan ons leven, omdat we ons er als mens mee kunnen uitdrukken én we het samen kunnen doen.
Dat besef motiveert en geeft steeds opnieuw kleur aan ons werk.
Namens de Raad voor Cultuur,
Kristel Baele
Toegang tot Cultuur
26 januari 2024
Hoe kunnen we het stelsel zo vernieuwen dat het zo goed mogelijk bijdraagt aan een rijk cultureel leven voor iedereen in Nederland? Met die vraag is de Raad voor Cultuur in 2023 aan de slag geweest. In zijn advies ‘Beweging in het bestel’ uit 2022 had de raad gepleit voor een fundamentele bestelherziening. Dit vormde de aanleiding voor de adviesaanvraag van staatssecretaris Uslu van Cultuur en Media.
De noodzaak tot vernieuwing komt mede voort uit een brede roep om verandering vanuit de culturele sector. Daarom hebben heeft de raad het veld nadrukkelijk betrokken en van de creativiteit uit de culturele sector gebruik gemaakt via zogenaamde designteams. Hierdoor kwamen frisse nieuwe ideeën op tafel.
In totaal hebben zo’n 400 mensen (waaronder makers uit verschillende disciplines, fondsen, grote en kleine culturele instellingen en vertegenwoordigers van verschillende overheden) uit de sector meegewerkt of inbreng geleverd voor het advies. Van beginnend tot gevorderd kunstenaar. Van programmeur van een podium of festival tot directeur van een dansgezelschap. Van opleider tot talentontwikkelaar. En van medewerker van een privaat of publiek fonds tot die van gemeente en provincie. Ook heeft de raad steeds relevante stakeholders bij de totstandkoming van het advies betrokken.
Alle inbreng heeft een enorme ideeënrijkdom en de eerste bouwstenen voor een nieuw stelsel opgeleverd. Deze bouwstenen heeft de raad vervolgens gebruikt om tot dit advies te komen.
Begin 2024 heeft de raad zijn advies ‘Toegang tot cultuur. Op weg naar een nieuw bestel in 2029’ gepresenteerd tijdens een bijeenkomst met het culturele veld.
Lees het nieuwsbericht
Lees over de totstandkoming van het advies